Site onderdelen:
New horizons bij Pluto - een ruimtevaart kroniek
In juli 2015 zal ruimtevaartuig New Horizons na een reis van ruim 9 jaar bij Pluto arriveren.
Pluto was de enige 'planeet' die na het Voyager project nog niet onthuld was.
Van wazige vlekjes en miniscule lichtpuntjes, tot werelden met vulkanen, ijs-geisers, extreme magneetvelden,
in elkaar gevlochten ringen, eeuwigdurende stormen en meren van vloeibaar methaan...
In de jaren '70 en '80 werden door de Voyagers werelden onthuld met een fascinerende geologie!
En nu, alleen Pluto en diens maan Charon nog te gaan! Wat zullen we aantreffen, hoe zien ze eruit??
Wel is Pluto inmiddels gedegradeerd tot een 'dwergplaneet', dus geen officiele planeet meer.
Dat zal de ontmoeting met New Horizons er niet minder bijzonder om maken. 14 juli 2015:
nog éénmaal zal er in ons zonnestelsel een wereld onthuld worden!
Enige historie
Sputnik, Gagarin en de Maan
Weten we het nog? De 'ruimtewedloop', aanvankelijk ging de Sovjet Unie voorop:
In 1957 was de sputnik de eerste kunstmaan die in een baan om de Aarde draaide.
In 1961 de eerste mens in de ruimte: de Rus Joeri Gagarin. De Amerikaanse president
John F Kennedy liet het er niet bij zitten en beloofde dat een Amerikaan als eerste
voet op de Maan moest zetten. En zo geschiedde: na een lange reeks testvluchten
arriveerde de Apollo 11 in juli 1969 en stapte Neil Armstrong als eerste op de Maan:
One small step for man... one giant leap for Mankind! Buzz Aldrin volgde als tweede, en daarna
en stonden er nog eens 10 anderen op de Maan die met de Apollo's 12 t/m 17 waren gekomen. Alleen de
Apollo 13 moest halsoverkop terugkeren na een bijna-ongeluk. De laatste man op de Maan was Harrison Schmitt,
tevens de eerste wetenschapper op de Maan, die er wat geologisch onderzoek deed. Daarna had men er geen geld
meer voor over, na 1972 ging geen mens meer Maanwaarts.
Maar minstens zo boeiend waren de reizen van onbemande ruimtevaartuigen naar de planeten die volgden!
Mariners en Venera's (Venus, Mars en Mercurius)
In de jaren '60 en '70 stuurden de Sovjet unie en de VS een hele vloot aan
ruimtevaartuigen naar Venus en naar Mars. De Sovjets hadden vaak succes
met hun Venera's naar de planeet Venus, terwijl hun Mars sondes een lange
reeks mislukkingen vormde. In de VS was dat zo ongeveer andersom.
De eerste sondes die in de dampkring van Venus afdaalden werden snel vernietigd
door zwavelzuur in de wolken, en de extreem hoge temperaturen en luchtdruk
aan het Venus oppervlak. Het was er 90 bar en 450 graden, zo'n 300 graden warmer dan verwacht, dit dankzij
het broeikaseffect (95% CO2 atmosfeer)! In 1978 landde er dan toch een
Russische Venera op venus, die het langer dan een paar minuten volhield: een uurtje.
Een ander hoogtepunt was in 1976 de eerste landing van Amerikaanse toestellen
Viking 1 en 2 op de planeet Mars, en de eerste kleurenbeelden vanaf het Mars oppervlak.
In 1974 vloog de Amerikaanse Mariner 10 langs Mercurius, en leverde de eerste,
en lange tijd enige beelden van deze planeet. Pas in 2008 kwam het vervolg
toen de MESSENGER herhaaldelijk langs Mercurius vloog en vervolgens in een baan
rond de planeet gemanouvreerd werd.
In de jaren '90 en daarna volgde de 2e generatie Mars verkenners die
landingen uitvoerden, met de bekende mars karretjes Pathfinder (1997), Spirit
en Opportunity (2004) als tot de verbeelding sprekende hoogtepunten.
Het geweldige Voyager project: Jupiter, Saturnus, uranus, Neptunus & hun manen!
Nadat de Pioneer 10 en 11 in 1974-76 al de planeten Jupiter en Saturnus
passeerden en wat ruwe beelden leverden, lanceerde de NASA in 1977 de
Voyagers 1 en 2. Deze zouden in ieder geval Jupiter en Saturnus aandoen,
en de voyager 2 misschien ook Uranus. Aan Neptunus dacht men nog maar even
niet, die stond zó ver weg... Maar de 4 planeten stonden gunstig om ze
alle 4 langs te vliegen, en dat komt maar eens in de ca 180 jaar voor.
Uiteindelijk werden alle 4 planeten bezocht, met zeer veel prachtige
beelden, en zeer spectaculaire ontdekkingen; een enorm succes!
In 1979 werd de wereld verrast met spektaculaire beelden van Jupiter, met zijn atmosfeer
van vele complexe klimaatzones en extreme wervelwinden, waaronder de 'grote rode vlek'.
Bovendien werd er een ijle ring rond Jupiter waargenomen. Nog spectaculairder
waren opnamen van werkende vulkanen op Jupitermaan Io, de maan leek op een pizza die
zich iedere zoveel tijd binnenstebuiten keert. Vulkanisme, iets dat voor onmogelijk
gehouden werd in deze koudere buitengebieden van ons zonnestelsel. De maan Europa
was een ijsbal met barsten in het ijs (zat er wellicht een oceaan van water onder de ijskorst?),
ook de grote Jupitermanen Gannymedes en Callisto kregen een uiterlijk.
In 1980 passeerde Voyager I Saturnus en in 1981 volgde Voyager II. Verbijsterd was men
door de aanblik van honderden uiterst smalle ringen van Saturnus (tot dan toe ging men uit van
een stuk of 6 ringen), waarvan de buitenste ringen in elkaar gevlochten bleken.
Hoe was dat nu weer mogelijk? Saturnusmaan Titan (met 5150 km als diameter, groter
dan de planeet Mercurius) bleek een atmosfeer te hebben vergelijkbaar met die van de
Aarde, qua luchtdruk en samenstelling, alleen dan 180 graden kouder.
Men speculeerde over de mogelijkheid van meren of zeeen van vloeibaar methaan, iets
dat later door de Europese Huijgens sonde, die in 2004 een duik in de Titan atmosfeer maakte,
bevestigd werd. Nog vele andere manen van Saturnus werden gefotografeered.
Vanaf de aarde slechts als miniscule sterretjes te zien, op de foto's werden het
echte werelden met een fascinerende geologie.
Zo ook Uranus en diens manen, die in 1986 bezocht werden. Ook van Uranus werden de ringen
gefotografeerd, en de Uranusmaan Miranda bleek een bizar oppervlak te hebben, alsof
deze maan uit elkaar gevallen was, en weer verkeerd om in elkaar gezet.
Bij lancering in 1977 had men niet gedacht dat de Voyager een kans zou maken Neptunus te halen,
laat staan dat er mooie foto's van gemaakt zouden worden. Tenslotte is het zonlicht er een
factor 900 zwakker dan hier. Maar verbeterde software die in die 12 jaar ontwikkeld werd
zorgde ervoor dat de foto's van de prachtige blauwe planeet Neptunus, en diens zalmkleurige
maan Triton, de beste werden van de hele missie! Op Triton werd weer een nieuw verschijnsel
ontdekt: ijs-geisers!
Inmiddels zijn beide Voyagers al een flink eind buiten de grenzen van ons zonnestelsel geraakt,
op weg naar de eeuwigheid, zullen we maar zeggen.
Klein grut, planetoiden en kometen
Zonder volledig te willen zijn moet ook het ruimteonderzoek van 'klein grut' genoemd worden.
Zeer van belang omdat dat grut sinds het ontstaan van ons zonnestelsel nauwelijks door geologische
processen aangetast is, en het ons dus veel kan leren over de 'oer' samenstelling van ons zonnestelsel.
Hoogtepunten hier waren bijv de passage van de komeet halley door Europese ruimtesonde Giotto (1986),
ruimtesonde Dawn bij de planetoiden Ceres en Vesta (en mogelijk nu nog op weg naar een nieuw target),
ruimte sonde Deep Impact die een projectief op een komeet afvuurde, en De europee sonde Rosetta
die op een komeet landde (2014).
New Horizons, Pluto, Charon en de dwergplaneten
Pluto werd in 1930 ontdekt door clyde tomaugh aan het Lowell Observatory in Arizona.
De planeet was op fotografische platen slechts als zeer pover sterretje te zien.
Pluto werd de buitenste planeet van ons zonnestelsel, maar wel een buitenbeetje met
een nogal elliptische baan, die deels binnen de baan van Neptunus ligt, en die ook
nogal een helling maakt t.o.v. de andere planeetbanen.
De diameter werd aanvankelijk geschat op ca 6000 km (Aarde: 12750 km; de kleinste
planeet Mercurius: 4880 km). Echter dit werd later steeds verder naar beneden bijgesteld.
In 1978 werd een kleine maan van Pluto ontdekt: Charon. Van 1985 tot 1990 vonden
een aantal onderlinge bedekkingen van Pluto en Charon plaats, en aan de
helderheidswisselingen - lichtsterkte en tijdsduur van de helderheidafname -
kon men de diameter van Pluto exact bepalen: slechts 2300 km (en Charon: 1200 km),
véél kleiner dan Mercurius en zelfs kleiner dan onze eigen Maan (3480 km)!
Toen er in 2002 ineens nog een object buiten de baan van Neptunus ontdekt
werd (Quaoar, diameter ca 1000 km), en in de jaren daarna nog meer, diende
zich de vraag aan of Pluto wel een planeet genoemd moet worden. In 2006 werd op
het 26ste congres van de Internationale Astronomische unie in Praag besloten dat
Pluto voortaan als dwergplaneet aangeduid wordt, en soortgelijke objecten ook.
Een nieuwe klasse van objecten in het zonnestelsel dus!
Maar, wat zou de aard van het oppervlak en de samenstelling van de planeet Pluto
zijn? Rotsachtig met IJs? En diens ijle atmosfeer? Vergelijkbaar met andere dwergplaneten?
Vergelijkbaar met Neptunusmaan Triton wellicht, met zijn IJsgeisers?
In juli 2015 zal ruimtesonde New Horizons bij Pluto en Charon arriveren.
Dan wordt er wederom een onbekende wereld onthuld!
Gespeculeerd wordt al of de ruimtesonde daarna nog meer dwergplaneten ('IJsdwergen')
in de buitengebeiden van ons zonnestelsel aan zal doen.
We zullen het gaan meemaken!
Astronomische verschijnselen die we nooit meer zullen meemaken...
Er bestaan astronomische verschijnselen die zo zeldzaam zijn, dat we niet meer lang genoeg leven om ze ooit te kunnen zien... soms zijn ze nog spektaculair ook!
Welke spektakels zullen we nooit meer zien, of, liever nog, is er ook nog iets te vermelden wat we nog wel zullen meemaken?
Ik kon mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen en heb de laatste maanden eens wat internet-research gedaan. Dit is het voorlopige resultaat...
Deze zien we (vermoedelijk) nooit meer...(in volgorde van zeldzaamheid):
• Een heldere planeet die een andere heldere planeet bedekt (ervoor langs beweegt)
Gebeurt niet meer tot 2065, zie List of mutual planetary occultations.
2065: Venus bedekt Jupiter; moet spectaculair zijn, maar beide planeten staan dan echter te dichtbij de zon om ze te kunnen zien
2079: Mercurius bedekt Mars. Zie gesimuleerde plaatje rechtsboven.
2223: Mars trekt voor Jupiter langs (zichtbaar in Nederland)!
• Een Totale zonsverduistering in Nederland (erg spectaculair)
Pas in 2135. Laatste keer was in 1433 en verder (alleen op de wadden) in 1715.
De volgende Totale zonsverduistering in Nederland zien we pas weer op 7 oktober 2135. En daarna nog eens in 2142 en in 2151... het is ongelijk verdeeld in de wereld!
• Een Venusovergang
Gezien in 2004, gemist door bewolking in 2012... de volgende is in december 2117 en dan niet eens zichtbaar in Nederland! Pas in December 2125 weer in Nederland.
• Een drievoudige conjunctie (3 samenstanden binnen enkele maanden) tussen 2 heldere planeten
Tussen Jupiter en Saturnus: gezien in 1981, volgende keer in 2238
Tussen Jupiter en Mars: gezien in 1980, volgende in 2123
Tussen Mars en Saturnus: nooit gezien, volgende in 2148
• Gelijktijdige bedekking van 2 heldere planeten door de maan
Gebeurde in april 1998 (Jupiter en Venus), maar was toen niet in Nederland te zien. Wel in het Midden Oosten en een deel van Afrika.
Volgende keren:
2147 27 Augustus , Mars Venus, alleen overdag te zien, en moeizaam vanwege nabijheid van de zon
2198 31 Oktober , Mars Venus, idem: alleen overdag en in nabijheid van de zon
2277 3 Augustus , Mars en Jupiter, zichtbaar in Nederland rond zonsondergang!
• Bedekking van heldere planeet door de totaal verduisterde maan (moet erg spektaculair zijn!)
pas in 2344 weer eens.
2344 - bedekking van saturnus door de totaal verduisterde maan - en deze is dan helaas niet eens zichtbaar in Europa!
2488 - Bedekking van Mars door de totaal verduisterde maan. Bedekking tijdens gedeeltelijk verduistering, herverschijning als de maan totaal verduisterd is. Helaas ook al niet te zien in Europa.
2932 Bedekking van Jupiter door de gedeeltelijk (20%) verduisterde maan - wel in Nederland te zien, maar minder spektaculair
3584 Bedekking van Jupiter door de totaal verduisterde maan, maar gebeurt als de maan in Nederland nog onder de horizon staat (ga naar Azie!)
hopeloze zaak, dus...
(rechts-midden een gesimuleerd plaatje hoe een bedekking van Jupiter door de verduisterde maan eruit kan zien en een foto van een bedekking van Jupiter door de onverduisterde maansikkel).
• Een Mercuriusovergang tijdens een totale zonsverduistering:
Gebeurt pas weer in het jaar 6757
• Een Venusovergang tijdens een totale zonsverduistering:
Pas in het jaar 15232. Rechtsonder een gesimuleerde foto hoe zoiets eruit kan zien.
• Een gelijktijdige Mercuriusovergang en Venusovergang:
Pas in het jaar 224.508 . Da's even geduld hebben, nietwaar?
Maar er zijn ook zeldzame astronomische verschijnselen die we MISSCHIEN nog wél meemaken...
Laten we optimistisch zijn... we kunnen misschien nog zien:
• Een planeet die een heldere ster bedekt
1 okt 2044 Venus passeert voor de heldere ster Regulus langs! (we moeten er op onze oude dag wel voor naar Azie of Australie reizen).
• Een zeer dichte nadering tussen Jupiter en Saturnus
21 dec 2020 Jupiter passeert Saturnus op 6 boogminuten (= 1/5 'volle-maandiameter').
Waarschijnlijk verwacht men dan wel weer de ondergang van de wereld, dus wees waakzaam (en toevallig wéér op 21 dec, he!).
• Alle 5 met het blote oog zichtbare planeten binnen een cirkel van 7,5 graden
Dit gebeurt in september 2040
• Totale zonsverduisteringen in Europa
12 aug 2026 en 2 aug 2027 (beide in Spanje).
Leve lang en veel waarneemplezier!
Winterweer in maart - met paarden over de bevroren rivieren...
Maart 2013 - we worden dit jaar getroffen door langdurig winters weer in maart... bijzonder? Niet in het minst!
In de 20e eeuw telde maart gemiddeld 12 vorstdagen, maar in sommige jaren meer dan 20! In de 17e, 18e en 19e eeuw was het soms nog kouder, de winter duurde niet zelden tot diep in maart, waarbij de wateren stijf dicht gevroren waren.
Een korte kroniek...
1667. Men kan na half maart nog de Rijn te voet oversteken, eind maart ligt overal begaanbaar ijs 'van zuiderzee tot de haagse hofvijver', op 25 maart gaat men nog met paarden over de Zaan, aldus de zaanse olieslager Claes Aris Caescoper.
1674, de nawinter is bitterkoud, met sneeuwjachten in maart waardoor men nauwelijks de straat op kan. Eind maart rijdt men nog aan de Noord Duitse kust met paard en wagen over het ijs naar de waddeneilanden.
1692. Men ziet op 17 maart nog bergen sneeuw liggen, en op 14 en 15 april sneeuwt het weer. De volgende ochtend heeft het zodanig gevroren dat men over het ijs kan gaan!
1740. Extreem koud voorjaar, halverweg maart rijdt men nog met wagens en sleden over de Zuiderzee, het ijs is naar schatting 50 tot 60 cm dik. In mei 1740 sneeuwt het nog regelmatig, in juni wil het gras nog nauwelijks groeien!
1771, er kan met pasen, 31 maart(!), geschaatst worden, en op 1 april gaan nog 50 man te voet over het zee-ijs van Wieringen naar Medemblik.
In 1789 komt de temperatuur van 3 tot 19 maart nauwelijks boven het vriespunt en om de haverklap sneeuwt het. Het is de aanloop naar de revolutie in Frankrijk...
Maart 1845 spant toch wel de kroon: van 13 t/m 16 maart vriest het 4 nachten achtereen 12 tot 17 graden, en op 13 maart is het 's middags nauwelijks warmer dan -9 (!) graden. Met pasen, 23 maart, houdt een groep van ruim 20 personen een paasontbijt op het bevroren IJ in Amsterdam. Bedenk dat het IJ dan nog in verbinding met de zuiderzee staat en onderhavig is aan getijden! Ook op veel andere plaatsen werden in 1845 paaseieren op het ijs gegeten.
In de 18e en 19e eeuw wordt niet zelden gemeld dat veerponten en trekschuiten halverwege maart nog vast in het ijs liggen. Dit weten we o.a. uit scheepvaartjournaals en kasboeken van brug- en sluiswachters. De scheepvaart was tenslotte van bijzonder belang voor de handel en economie!
Wat korter geleden: in 1971 vroor het in de 1e week van maart 4 nachten streng (11 tot 14 graden) en werd er volop geschaatst.
O.a. In 1924, 1931, 1932, 1955, 1962 en 1969 werden meer dan 20 vorstdagen geteld (In maart 2013 werden het er 19), van 6 t/m 23 maart 1958 is het continu tussen -5 en +3 graden.
In 2005 viel er op 2 maart 30 - 40 cm sneeuw (zie foto), en op 4 maart vroor het ruim 14 graden in de Bilt en ruim 20 graden in Marknesse.
In 1978 viel op 11 april 10 tot 20 cm sneeuw(!) die enige tijd bleef liggen, in 1979 op 2 mei enkele centimeters sneeuw met gladheid op de snelwegen.
En nu dan ook vorst en sneeuw halverwege maart 2013. In het ZUid/Oosten en op de waddeneilanden veel sneeuw, in De Bilt werd - 7,4 graden genoteerd, in Eindhoven in Nijmegen -12 en in Ell -13 graden. Eind Maart waren in De Bilt 19 vorst dagen geteld.
Bijzonder? ja tamelijk koud, maar... ik heb geen schaatsers of bevroren rivieren om mij heen waargenomen!
(historische info uit 'Bar en boos, zeven eeuwen winterweer in de Lage Landen' van Jan Buisman).
zie ook Koude lente 2013 - en de opwarming dan? Koude lentes in historisch perspectief )
Stormvloeden en watersnoodrampen in vroeger tijden
Dit jaar is het 60 jaar na de stormvloedramp van 1953, waarbij 1836 doden vielen in Zeeland en Zuid-holland.
In vroeger tijden kwamen stormvloeden, en doorbraken van rivier- en zuiderzeedijken regelmatig voor, eens in de 10 jaar wel een ernstige.
Een (onvolledige) opsomming:
1 nov 1421 - de 2e St Elisabethsvloed ; er vielen ca 2000 doden. Petten verdwijnt in zee; zeeland, rond Dordrecht, het IJ, Zaanstreek en Waterland werden zwaar getroffen. De 1e St Elisabethsvloed was in 1408, de 3e in 1424. Zware stormvloeden waren er vervolgens ook in o.a. 1530, 1532 en 1552.
1 nov 1570 - Allerheiligenvloed , mogelijk >20.000 slachtoffers. Scheldegebied, zeeland en zuid-holland ernstig getroffen. Het water staat 7 voet hoog op de kade van antwerpen en stroomt over de maasdijk in Rotterdam. Te Amsterdam vloeit het water over de Warmoesstraat. De eilanden Callantsoog, texel, wieringen, marken, urk en schokland onder water. Duizenden doden ook langs de Noordkust in Groningen en Friesland. In de notulen van de Domeinraad in Bergen op Zoom wordt op 1 november 1570 gewaarschuwd voor "seer uytnemende hooghe vloet" .
23 jan 1610 Emerentia-vloed treft Noord-holland. Veel water langs de Zuiderzee kusten, ook Amsterdam loopt vol water. Petten dreigt in zee te verdwijnen.
Ook in december 1615 weer een ernstige stormvloed en wederom in maart 1625. In januari 1651 watersnood langs de rivieren, in midden-nederland overal water; in maart nog eens een stormvloed, het hele centrum van Amsterdam staat blank. In 1665 zet de sinterklaasvloed Noord-Holland onder water, in 1675 herhaaldelijk dijkdoorbraken langs de zuiderzeekusten met honderden doden en veel verdonken vee.Op 23 november 1686 stormvloed en dijkdoorbraken langs de noordkust, ca 1600 doden tot gevolg.
24 dec 1717 Kerstvloed , met name het noorden wordt ernstig getroffen (2400 doden), maar Noord-Duitsland nog erger! In totaal in Engeland, Denemarken,
Duitsland en Nederland ca 16.000 slachtoffers.
In Januari 1808 hoopt het water zich door ijsdammen in de rivieren op, totdat de Betuwedijken breken en grote delen van het land onder water zet, in de alblasserwaard staat het water 8 - 11 voet hoog! Op 5 febr 1825 een catastrofe in het Zuiderzeegebied. Op 13-14 jan 1916 wordt het zuiderzeegebied opnieuw getroffen, wat de aanleiding is tot de zuiderzeewerken en de bouw van de afsluitdijk: waterland, wieringen, marken en de anna-paulownapolder worden getroffen, het beursplein staat onder water.
De laatste grote ramp is tenslotte de bekende stormvloedramp van 1 febr 1953 , waarbij 1836 doden vallen, 100.000 dakloos raken, en welke aanleiding geeft tot de bouw van de deltawerken. Sindsdien is het een stuk veiliger geworden in Nederland!
(uit: Bar en Boos - 7 eeuwen winterweer in de lage landen - door Jan Buisman).
De Maya kalender en the End-of-the-World
Volgens een groot aantal new age goeroe's, astrologen, glazen-bol kijkers, orakels en overige alternatievelingen gaat de wereld ten onder op op 21 dec 2012!!
Dat is nl de laatste dag van de ca 5125 jarige lange cyclus op de Maya kalender. Er zijn dan 13 baktuns van 144.000 dagen verstreken en naar de datum
van 13.0.0.0.0 wordt met angst en beven uitgekeken. Is het daarna over en uit met ons? Eeeh nou, volgens meer optimistische spirituelen kan het ook zijn dat er dan een nieuw tijdperk aanbreekt, een nieuwe wereld, een wereld van vrede, een wereld van absolute verbondenheid met elkaar... we zijn maar alvast begonnen met Facebook, nietwaar?
Niet alleen loopt de maya kalender af, ook wijst de zon op 21 december precies naar het galactisch centrum, zeggen sommige astrologen die het kennelijk kunnen weten. Maar wat zou daar bijzonder aan moeten zijn, en... doet de zon dat niet ieder jaar op 21 december? Hoe dan ook, 21-12-2012 nadert met rasse schreden, dus we worden nu toch wel een tikje nieuwsgierig. Gaan we naar een ander tijdperk? Gaat we ten onder? een meteoriet, en magnetische ompoling? Een vlaag van ploselinge wereldwijde telepathie? Wie zal het zeggen, ik ben geen orakel. Wel heb ik nog een orakelig advies voor jullie: als er nog iets is in je leven wat je graag zou willen doen, een nieuw huis kopen, een nieuwe baan, wereldberoemd worden, de liefde van je leven vinden, de wereld redden (kan nu best even goed van pas komen!)... doe het dan nu!! Je hebt nog een paar weken...
Lees alles wat je wil weten over de Maya's, de lange en de korte cyclus, uinals, tuns en katuns op de maya kalander, de 26.000 jarige precessie cyclus van de aarde, de zon die naar het galactisch centrum wijst op: Alles over de maya's en hun kalender
Geen Seks maar Sex a.u.b.
‘Jongeren hebben eerder seks dan zoenen’, De seksschandalen van Berlusconi, ‘Liever gamen dan seks’, …,
Zomaar wat krantenkoppen van de laatste tijd.
Yak! Seks!
Het is toch niet om aan te zien. Ik bedoel: ‘seks’ met ‘ks’, bah!
In de hele wereld schrijf je sex met een ‘x’. Zelfs in het chauvinistische Frankrijk is het ‘sex’, en geen ‘seques’(ja, omdat die Fransen wel weten wat lekker is natuurlijk!), en hier in Nederland moet het op z’n hollandse-boerenkool-met-uitjes met ’ks’. Wie heeft dat ooit bedacht??
Heb je wel eens sex met een ‘x’ geprobeerd? Dat is toch veel spannender en lekkerder! Seks met ‘ks’, daar komt een spruitjesgeur vanaf, dat is voor als je nog klein bent: doktertje spelen!
Toch eigenlijk bizar, dat het vervelende ‘ex’, zoals in ‘ex-vrouw’, wel met een x geschreven wordt, maar het mooie ‘sex’ hier verboerenkoold wordt tot ‘seks’. Bleh. Typisch holland. Heeft zeker met het regenachtige klimaat van doen. Ga zelf na: als je door een stad loopt en je ziet in de verte in een zijstraatje op een gevel iets met ‘x’ staan denk je gelijk ‘hee, wat is daar, iets spannends!’, iets stiekems, een sexshop of zoiets. Maar als je in een zijstraatje ‘ks’ ziet staan op een gevel dan valt het niet eens op! Als je iemand SMS’t die je leuk vindt, eindig je soms met het ondeugende x x x - maar toch niet met ‘ks ks ks’ zeker - dan lijkt het meer alsof je haar wil wegjagen!
Waar of niet:
Sex is Nirvana, maar seks is Milli Vanilli!
Sex is Amsterdam, maar seks is Zoetermeer!
Sex is Van Gogh, maar seks is Bob Ross!
Sex is Tony Chocolonely, maar seks is een Koetjes reep!
Sex is Leffe Blond, maar seks is Buckler!
Sex is James Bond, maar seks is De Cock, met c-o-c-k, en zonder x!
Laten we hierbij plechtig afspreken dat iedereen die dit leest voortaan sex schrijft en nooit meer seks, a.u.b!
Van teletekst redacteur tot kwaliteitskrant journalist…: sex is met ‘x’! Net zo lang en hardnekkig volhouden tot het ook zo in het groene boekje staat, en dat Microsoft Word er geen rood kringeltje meer onder zet! Dat het weer eens leuk wordt in Nederland!
Problemen met seks…pffft laat me niet lachen!
Had dan sex geprobeerd!
Dit is een grappig stukje van Godfried Bomans, geschreven in de jaren ’50, toen bijna alle zomers zo slecht waren als die van 2011 en 2012
Weerkundige merkwaardigheden
In de regen geschreven
Te Grol (Dr.) is gisteren, in de namiddag omstreeks kwart voor vijf de zon doorgebroken en heeft, naar ooggetuigen hardnekkig verzekeren, ruim acht minuten geschenen. Verschillende bewoners beklommen het dak van hun huis om aldaar het verschijnsel door een met roet bedekt glaasje gade te slaan. De oudste inwoner van het dorp, de 91-jarige P. Otten, die eveneens het natuurgebeuren waarnam, bevestigde zonder aarzelen dat hier van zonlicht sprake was. Er heerst grote opwinding in de gemeente. De burgemeester heeft terstond het meteorologisch instituut in De Bilt van het voorval in kennis gesteld. Het onderzoek is nog gaande.
In Druten (Gld.) brak eveneens de zon door de wolken en bescheen een vol uur, volgens sommigen zelfs vijf kwartier, een strook gronds, toebehorend aan boer Harmsen, van ongeveer tachtig bij zeventig meter. Het gedrang was verschrikkelijk. De politie wist tijdig het terrein af te zetten. Dankzij dit ingrijpen bewoog de van alle kanten toestromende bevolking zich ordelijk door de loketten, zodat naar schatting achthonderd mensen door het zonderlinge licht beschenen zijn.
In Zandvoort (N.-H.) viel door een merkwaardige speling der natuur een zestal badstoelen, waarin zich echter geen sterveling bevond, juist in een bundel zonlicht, die zich op het Zuiderstrand over een lengte van zeker zestig meter uitstrekte. Van de Zuiderboulevard, waar ruim tweeduizend badgasten zich in hun pensions hadden teruggetrokken, stroomde een dichte menigte langs het hellend duin zuidwaarts, doch toen zij de plek bereikte was het verschijnsel reeds verdwenen. Slechts een garnalenvisser, die zich juist op die plaats bevond, kon het gebeuren bevestigen. Uit De Bilt zijn twee waarnemers onderweg om de man, die als ongunstig bekend staat, aan de tand te voelen.
Te Twikkel (Ov.) is een schaduw geworpen. De 34-jarige P. H., gehuwd en vader van 3 kinderen, was op zijn akker aan het spitten, toen hij, op zijn spade leunend en toevallig achterom ziende, duidelijk zijn schaduw op de rulle bodem onderscheidde. Een schaduw ontstaat, wanneer het zonlicht door een niet-doorzichtig object in zijn voortgang belemmerd wordt, waardoor het silhouet van dit voorwerp zich tegen de begane grond als een zwart beeld gaat aftekenen. He! verschijnsel duurde vijf seconden. De heer P. H., die dit nog nimmer had meegemaakt, bleef enige tijd verlamd van schrik staan en spoedde zich toen ijlings naar zijn huisarts, die in de tropen was werkzaam geweest en hem de ware toedracht onthullen kon. De man was echter zeer van streek en moet nog enige tijd het bed houden. Zijn toestand is bevredigend.
Te Geertruidenberg (N.Br.) bewoog zich de 72-jarige weduwe B. v. L., geleund op de arm van haar zoon, de 43-jarige P. v. L., over een stille landweg even buiten het stadje, om, naar zij later onder ede verklaarde "een luchtje te scheppen", volgens de zoon om "van de stille zomeravond te genieten" (beide berichten worden onderzocht). Vredig keuvelend wandelden zij voorwaarts, toen zij plotseling als door de donder getroffen bleven staan. Een vurige bol verscheen aan de lage hemel en bescheen hen met een verblindend Iicht. Het fenomeen duurde tien seconden, volgens de oude dame zelfs vijftien seconden. Geheel overstuur wisten zij Geertruidenberg te bereiken, alwaar beiden in observatie werden opgenomen. Hun toestand, is hoewel zorgwekkend, vooruitgaande.
De 79-jarige J. P. te Blerick (L.) gaf het voomemen te kennen zijn vakantie aan zee door te brengen. Aanvankelijk meende men dat de grijsaard, die als een guit bekend staat, zich schertsend in die zin had uitgelaten, doch de heer P. bracht inderdaad zijn oogmerk ten uitvoer en keerde na drie weken lichtgebruind in Blerick terug. Deswege ondervraagd antwoordde de Limburger, dat hij in Petten (N.H.) al die tijd in een duinpan gelegen had. Verdere bijzonderheden wist hij zich niet te herinneren. Men heeft, door dit feit opmerkzaam geworden, de duinen aldaar wetenschappelijk onderzocht. De aanwezigheid van aardstralen wordt geenszins uitgesloten geacht. Volgens waarnemingen echter is de bodem daar magnesiumhoudend, hetgeen, bij langdurige expositie, pigmentverkleuring ten gevolge heeft. Hoewel het gevaar van infectie vrijwel uitgesloten is, heeft de plaatselijke GGD de heer P. verzocht zich van omgang met dorpsgenoten te onthouden. Zijn gezondheid laat niets te wensen over.
Uit De Bilt (Utr.) meldt men ons: "Licht bewolkte hemeI met hier en daar enige opklaringen. Weinig neerslag. Later op de dag stijging van temperatuur. In het westen des lands kans op zon. Verwachting voor morgen: overwegend droog weer, afgewisseld met enige neerslag. Vooral later op de dag vrijwel volledige opklaring met toenemende zonneschijn." Terstond na de ontvangst van dit weerbericht wist de politie, versterkt door enige geprikkelde omwonenden, het meteorologisch instituut binnen te dringen en het dienstdoend personeel te overmeesteren. Slechts de directeur bood nog enige tegenstand, doch men wist hem van achteren te grijpen en in een dwangbuis te overweldigen. Alle apparaten zijn verzegeld. Men heeft het gezelschap naar een kliniek vervoerd, alwaar hun geestvermogens aan een langdurig onderzoek zullen worden onderworpen. Slechts een portier en een werkster, die zich eveneens in dat gebouw bevonden, zijn vrijgelaten. Zij hadden, naar zij tegenover het A.N.P. verklaarden, deze ontwikkeling der gebeurtenissen al geruime tijd zien aankomen. Allerwege in het land heerst voldoening, dat aan de grootste zwendelaffaire, die Nederland sinds jaren gekend heeft, aldus paal en perk is gesteld.
In een duinpan bij Westkapelle (Z.) heeft men enige opgravingen verricht, die achteraf blijken van grote historische betekenis te zijn. Het betreft hier vier merkwaardige voorwerpen, die het leven onzer voorouders in een geheel nieuw daglicht stellen. De archeoloog prof. F. van Heerden, aan wie de objecten werden toevertrouwd, meent dat wij hier te doen hebben met een parasol, een badkostuum en een zonnebril. Een potje met zalf, dat eveneens tot de vondsten behoorde, schijnt ter bescherming van de huid te zijn aangewend om deze voor verbranding te vrijwaren. Dat het een religieuze offergave van dierlijk vet zou zijn, wees prof. van Heerden met beslistheid van de hand.
Te Sneek {Fr.) is naar aanleiding van gemelde opgravingen door dr. F. - von Tierfeld, assistant van prof. Van Heerden, een voordracht gehouden. Onder de uitdrukking "zon" hebben wij, aldus de spreker, een hemellichaam te verstaan, dat in vroeger tijden in het oosten placht op te gaan om na verloop van tijd in het westen neer te zinken. Tijdens deze tocht verspreidde het gestemte Iicht en gaf warmte af. Dr. von Tierfeld meende, aan de hand van oude opschriften, het eerste verschijnsel "zonlicht" te mogen noemen, terwijl het tweede met "zonnewarmte" werd aangeduid. Deze mededelingen verwekten grote beroering in de zaal Ook in de buitenlandse pers heeft dr. Von Tierfelds theorie opzien gebaard. Het anders zo gematigde dagblad ''Times" noemde spreker een "kwakzalver", de "Paris Soir'' ontzag zich niet hem als een oplichter te beschouwen. Slechts in Duitse intellectuele kringen vond de stoutmoedige geleerde enige bijval Wij noemen slechts "Das Tierfeldische Sonnenphenomen" van dr. Wemer Krausewitz en "Die Sonnengestaltung als hypothetische Darstellung der kosmologische Evolutionsgenetik" van Frau dr. lrmgard Hohenlobe, beide in het uitstekende weekblad 'Welthistorische Betrachtungen" van de afgelopen week. Wie enige inspanning niet schroomt, neme die artikeltjes eens aandachtig door. lk zou trouwens niet weten, wat u anders moest doen. lk ben ook ten einde raad en lig dit languit in de Haarlemmerhout te schrijven, midden in een plas modder. lk hoop dat u het kunt lezen.
Het is hier overigens wel stil. Alleen de regen ruist en suist en in de steeds stijgende plas om mij heen drijven blinkende bellen, waarin de wereld telkens concaaf verschijnt en dan geluidloos ontploft. Er komt een boswachter voorbij, die mij met verbaasde blik beziet. Want in geen jaren is hier een wandelaar geweest We krijgen een mooie winter, zo meent -hij. Hij blijft mij in de stromende regen met zijn treurige ogen bezien. Of ik het hier prettig vind? Neen, ik vind het niet prettig. Hij schudt zijn pellerientje uit, heft een klagende kreet aan en vliegt langzaam tussen de bomen de grijze Iucht in.
Er bestaat geen fraaier taalgebruik dan dat van Drs. P. 'Het kon geen kwaad als u zich daar eens even op bezon', en zich tevens eens daarin verdiepte. De liedjes van P. zijn tamelijk briljant. Beluister eens de verhandelingen over Oost-groningen, de Kokosnoot, een cafe'tje in Sneek (in 'Het sneker cafe') of de middeleeuwen (in 'keplingkepling'). Als voorproefje hieronder de volledige tekst aangaande de Dubbele Punt. En daaronder nog 3 erg leuke Drs. P youtube'jes!
De dubbele punt is een punt en een punt
En die punten staan boven elkaar
De ene punt lijkt op de andere punt
Dat is ontegenzeggelijk waar
En denk nu maar niet dat u alles al weet
Want ik ben nog niet helemaal klaar
Integendeel, ik heb nog veel informatie
En die maak ik nu openbaar
De dubbele punt is een punt en een punt
In totaal zijn er dat dan dus twee
We zouden het ook een tweevoudige punt kunnen noemen
Daar zit ik niet mee
We zouden wel tijd kunnen winnen
En afkorten tot de twee letters D.P.
Maar overal zeggen ze dubbele punt
Dus dat zeg ik dus ook maar gedwee
De dubbele punt is een punt en een punt
En wat u dient te weten is dit:
Dit leesteken is voor de hotemetoot
Evenzeer als de hittepetit
Het moet altijd tussen twee zinsdelen staan
Waarvan 't eerste het tweede bezit
Dit onderwerp heeft mij geheel in haar ban
En ik raak al een beetje verhit
De dubbele punt is een punt en een punt
En dan ben ik nog niet uitgepraat
Dit teken leidt in wat gezegd of gedacht
Of geschreven wordt, dus een citaat
Let wel: na 'let wel' of 'aldus' of iets dergelijks
Is 't eveneens adequaat
Men kan het ook interpreteren
alsof er "Te weten" of "namelijk" staat
De dubbele punt is een punt en een punt
En dan zeg ik beslist niet te veel
De ene beneden, de andere boven
Ze vormen een smaakvol geheel
Ze laten zich lezen in Buckingham Palace
Zowel als een rustig prieel
Bij 't heldere licht van een rijwiellantaarn
Maar ook in Tietjerksteradeel
Of u nu verkiest Dostoyevski te lezen
Of Emma en Lodewijk Brunt
Obscene gedichten of wiskundeboeken
Geen mens hier die u dat misgunt
U haalt ze misschien uit de bibliotheek
Of betaalt ze met klinkende munt
Maar wat u ook doet,
u begrijpt dan tenminste Na heden de dubbele punt...
Meer Drs.P: enkele van zijn leukste liedjes op YouTube! Luister maar eens...